روند شکل گیری دیدگاه معاصر در عکاسی ایران
حسین نوری/کارگروه خبر کانون عکس اصفهان
برنامه این هفته کانون عکس اصفهان که در تاریخ ۱۸ ام اسفند نودوپنج با موضوع مجموعه عکس‌های معاصر ایران آغاز شد.پیش از هر چیز باید گفت چیزی که این برنامه راکمی خاص‌تر از برنامه‌های پیشین می‌کرد اجرا شدنش توسط دو عضو جدید کانون عکس ؛ پریسا حبیبی و امین یوسفی بود.از قبل اطلاع داشتم که بقیه بچه‌ها نیز برای اجراشدن این برنامه تلاش زیادی انجام دادند و همین باعث شده بود حس دل‌نشین‌تری به مخاطبی چون من القا شود.در ضمن توضیح برنامه باید گفت اجراشدن یک‌سخن یا یک‌روند توسط هنرمندی که دارد روند هنری خویش را انجام می‌دهد یکی از ملزومات است.نحوه سخن گفتن و تسلط بر موضوع از مهم‌ترین بخش‌های یک بیان یا گفتار به‌حساب می‌آید و همین سبب می‌شود بابت این برنامه خوشحال بود چون به شیوه‌ای خیلی خوب اجرا شد.
ابتدای برنامه به مدت ده دقیقه در مورد فراخوان عکس نوشت کانون صحبت کردیم.از خواندن مقدمه‌ای از یک کتاب در مورد نویسندگی شروع شد و پس از آن با نمایش چند عکس نوشت به پایان رسید.در حین صحبت‌ها دوست دارم تلاش بچه‌ها را در مورد این نمایشگاه شاهد باشم و تمام تلاشم حول همین دوست داشتن می گشت.
پس‌ازآن برنامه اصلی با صحبت‌های آغازین دو اجراکننده شروع شد.روند کلی برنامه به وسیله پاورپوینت طراحی‌شده بود و حین نمایش عکس‌ها صحبت‌هایی ردوبدل می‌شد.چیزی که خیلی مشخص بود خلاصه کردن عکس‌ها درروند نمایش و صحبت بیشتر بود.از تاریخ ورود عکاسی به ایران و اولین اساتید عکاسی صحبت شد و متوجه شدیم اولین نمایشگاه انفرادی در سال ۱۳۴۲ به نمایش درآمده.نمایشگاهی از احمد عالی با بیانیه‌ای شفاف و آوانگارد.و پس‌ازآن نمایش عکس‌های یحیی دهقان پور از مراسم خاک‌سپاری فروغ فرخزاد که از لحظه در باغچه کاشتن فروغ و حضور آدم‌های فرهنگی و هنری بسیار سخن می‌گفت.
پس‌ازآن مجموعه عکس‌های کاوه گلستان را بررسی کردیم.کاوه گلستان از مدرسه‌های پیش از انقلاب عکاسی کرده بود. شاید نقش کاوه گلستان را باید بیشتر از بقیه‌ی هنرمندان عصر خود بدانیم.چون او به شیوه‌ای متفاوت عکاسی مستند می‌کرد.
پس‌ازآن به واقعه بزرگ ایران رسیدیم.انقلاب در سال ۵۷ یکی از تاثیرگزار ترین اتفاقات کشور ما بوده و هست.و در حین این انقلاب عکاسان فراوانی بودند که ثبت‌هایی بسیار زیبا از خود به‌جا گذاشته‌اند.ما در اینجا مجموعه عکس بهمن جلالی را به نمایش گذاشتیم.که به‌هرحال ثبت لحظه‌ای تاریخی بود و از بابت مستند شدن یک اتفاق کاری بسیار بزرگ.و پس‌ازآن به نمایش عکس‌های جنگ از کاوه گلستان پرداختیم.عکس‌های جنگ او شاید اولین قدم‌های دید شخصی در عکاسی ایران است.
ورود رشته‌ی عکاسی در دانشگاه‌های ایران مربوط به اوایل دهه‌ی ۶۰ است.حین جنگ تحمیلی و بازگشت بهمن جلالی از سفر و صحبت‌های آغازین در مورد تأسیس این رشته در دانشگاه‌های کشور.و یکی از مجموعه عکس‌های ساده اما خیلی دقیق مجموعه عکس‌های محسن راستانی از خانواده‌های ایران بود.او در آتلیه شخصی‌اش از چندین خانواده (به مفهوم کلی آن و نه صرف واژه‌ی خانواده برای عموم مردم) عکاسی کرده و اولین بار دید بی قضاوتی را به نمایش گذاشته است.
پس‌ازآن دوران رکود هنر و عکاسی را در ایران شاهد بوده‌ایم.دورانی که کمترین تعداد نمایشگاه در سال را داشته‌ایم.امین یوسفی برای ما از اولین افراد موج نو عکاسی ایران سخن گفت.نمایش دوباره عکس‌ها با مجموعه مردان ایرانی صادق تیرافکن آغاز شد.تمام بیانیه‌ها با صدای خانم حبیبی خوانده می‌شد و توضیحات به عهده‌ی امین یوسفی بود.مجموعه مردان ایرانی با بیانیه‌ای که در مورد وجود لنگ و خنجر به ما توضیح می‌داد به نمایش درآمد و پس‌ازآن شاهد اولین سلف پرتره‌های زنانه در عکاسی ایران با عنوان بی پیکر از مهرانه آتشی بودیم.او از محیطی کاملا مردانه (زورخانه) و انعکاس خود در آینه عکاسی کرده بود.و پس‌ازآن مجموعه عکس‌های بهنام صدیقی از شهرک اکباتان تهران را باهم دیدیم.بیانیه و خود عکس‌ها از جو خالی از انسان آنجا و جامعه سخن می‌گفت و دید انتقادی به آن داشت.و پس‌ازآن مجموعه عکس‌های زینب سالاروند از محیط داخلی خانه‌ها و نقشه‌های هوایی توأمان گوگل را مشاهده کردیم.این مجموعه عکس به‌نوعی محیط داخلی و تخت خواب چندین نفر را به نمایش می‌گذاشت که از آشنایان او بودند و همین‌طور نقشه هوایی از آن منطقه را.
برای طولانی نشدن صحبت تصور می‌کنم به توضیح این‌که بقیه‌ی کارها عکس‌هایی از هنرمندان معاصر عکاسی ایران با ایده‌هایی خیلی خوب و اجرایی راحت بودند بسنده کرد.ما مجموعه عکس‌هایی از محیط داخلی خانه‌ها،فضای بازی بچه‌ها،سفرها و نقطه دید مجسمه‌ها را مشاهده کردیم. و پس‌ازآن به نمایش مجموعه عکس‌هایی از اعضا کانون پرداختیم.در میان مجموعه‌های نمایش داده‌شده از بچه‌ها با دیدگاه احمد قاسمی از تجزیه و روند پیدایش انسان مواجه شدیم و رنگارنگی بازتاب روغن را روی آسفالت از ابراهیم عرب بیگی را دیدیم.
[vc_gallery type=”image_grid” images=”350254,350255,350256,350257,350258,350259,350260,350261,350262″ img_size=”200×200″ column_number=”3″ grayscale=”no” hover_icon=”none” images_space=”gallery_without_space”]