حامد قصری:
«انزلی» عنوان کتاب عکسی از مجموعه عکسهای مهدی وثوقنیا است که مجموعه ۸۳ عکس سیاه و سفید از حواشی، زیباییها و زشتیهای امروزِ این شهرِ باستانی ایران را به نمایش میگذارد. وثوقنیا این آثار را در سفرهای چند روزه خود طی ۲ سال عکاسی کرده است. این کتاب با یادداشتی کوتاه از عکاس و نیز نوشتهای مفصّلتر از آروین ایلبیگی آغاز میشود و نخستین کتابی است که این عکاس از مجموعه آثار خود منتشر میکند. در بخشی از نوشته وثوقنیا میخوانیم:« پس از متمرکزشدن در این جغرافیا در دیدار با اشیاء و وسایل موجود در شهر، رو در رو شدم با گفتوگویی غیر معمول، با پوسیدگی، رطوبت و تُنهای خاکستری. دانستم بدنه این شهر از معماری، ساختمانها، کوچهها، خیابانها، مغازهها بیش از کلام ادمهایش سخنگوی چیزی است که انزلی نام دارد.»در میان این ۸۳ عکس، کمتر با فریمهایی مواجهیم که به معنای معمول و مرسوم کلمه، شهر انزلی را به لحاظ جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی معرفی کنند. زیبایی این عکسها در آن است که دربردارنده عناصر و نمایشدهنده جزئیاتی از این شهر هستند که تنها برای آنانی که به انزلی سفری عمیق داشتهاند و یا در آن زیستهاند، معنادار خواهند بود. به عبارتی این کتاب بر خلاف آثار مشابهی که برای شهرهای مختلف تدوین میشوند، اثری است که نه بیننده را به سفر دعوت و نه از آن نهی میکند، بلکه عکاس با نگاه انتقادی و جزئینگر خود، قصد دارد، سفر بیننده را به این شهر کاملتر کند.آروین ایلبیگی، هنرمند عکاسی که خود متولد شهر انزلی است و پیشتر برخی آثارش در کتاب «پیدا و ینهان» به چاپ رسیده است، در یادداشت ۸ صفحهای خود درباره این عکسها، عمدتا به ارائه توصیفیای شخصی از فضاهای این شهر در سالهای کودکی او و همچنین معرفی و مرور تاریخ تحولات این شهر در دوران قاجار و پهلوی میپردازد. در بخشی از ین یادداشت میخوانیم: «در این چند سالی که دور از انزلی زیستهام، بیشتر تصاویر دنیای خیالیام از به یادآوردن فضاهای خالی انزلی شکل گرفته است. چیزی شبیهِ عکسهای این کتاب. آدمها رفتهاند، یا اگر هستند، صورتی نمایان ندارند. میدانم که منشاء این تصاویر به سالهای کودکیام بازمیگردد… میخواهم با تماشای عکسهای این کتاب، به خوشباوری تصور کنم تمام آدمهایی که از قابهای مهدی وثوقنیا رفتهاند، درجایی که عکسش موجود نیست جمعاند؛ در استادیوم ملوان، روی صندلیهای نمور سکّوها نشستهاند به تماشای فوتبالی که ایکاش میکنند، تمام نشود.»چاپ نخست «انزلی – عکسهای مهدی وثوقنیا» در ۱۲۰ صفحه تمام گلاسه در قطع خشتی، با شمارگان ۱۲۰۰ نسخه و بهای ۲۲۶ هزار تومان از سوی انتشارات نظر به کتابفروشیها آمده است. حامد جابرها مدیریت هنریِ چاپ و انتشار کتاب را بر عهده داشته است.